Parostatkiem w piracki rejs… (Anna Hrycyszyn, „Zatopić »Niezatapialną«”)

W królestwie, o którym niewiele się dowiadujemy, z problemami polityczno-społecznymi, których możemy się tylko domyślać, grasuje piracki parostatek o nazwie „Niezatapialna” pod wodzą kapitan Jollienesse Rożnowski (karkołomne zestawienie!). Jej załoga to same dziewczęta (plus kucharz). Sprytne i przedsiębiorcze piratki z małą pomocą magicznych wynalazków atakują statki handlowe i wymykają się obławom Straży Przybrzeżnej. W kraju jednak dzieje się coraz gorzej, prawo ulega zaostrzeniu, a polowanie na wodnych rozbójników i rozbójniczki robi się coraz intensywniejsze. Na dodatek Nes, jak ją wszyscy nazywają, zakochuje się w niewłaściwym mężczyźnie, co zmuszą i ją, i jej ukochanego do dokonania trudnych wyborów.

Pani kapitan gasi światło

Powieść piracka musi mieć dobre tempo, wyrazistych bohaterów i wciągającą fabułę. Poza tym odrobina humoru zawsze mile widziana. Nie wymagam ani specjalnego pogłębienia postaci, ani szczegółowo opisywanego świata. Może to być klasyczne „Zabili go i uciekł”, byle tylko zabawa była dobra. „Zatopić »Niezatapialną«” (jaki to mało atrakcyjny tytuł!), mimo okładkowych peanów koleżanek i kolegów autorki po piórze, nie spełnia nawet tych minimalnych wymagań, chociaż teoretycznie nie brakuje tu pościgów, nawodnych starć i mordobić. Główna bohaterka, jakoby odważna i śmiała, raczej daje się nieść wydarzeniom, niż na nie wpływa, a w kluczowych momentach skórę ratuje jej ktoś inny. Jeśli coś jej wychodzi, to jakby mimochodem; staje się symbolem walki z władzą, choć zupełnie nie wie dlaczego. Wiele epizodów w ogóle obywa się bez niej, jak choćby ucieczka załogantek z więzienia. Nes przybywa, by popatrzeć z daleka i co najwyżej po wszystkim zgasić światło. Przypomina nie pełnokrwistą bohaterkę, ale heroiny osiemnastowiecznych romansów, które autorzy kształtowali sobie dowolnie w zależności o wymagań fabuły (choć taka Moll Flanders jest o niebo ciekawsza od rozmemłanej Ness i przynajmniej ma bardziej urozmaicone przeżycia).

Co mechanik powiedziała pilot…

Powieść Anny Hrycyszyn pisana jest mdłym stylem; ani odrobiny pirackiego mięsa w dialogach, opisy banalne, całość robi wrażenie okrutnie przegadanej. Bohaterowie mówią i wspominają wydarzenia, zamiast w nich uczestniczyć, świadczą o nich nie czyny, lecz deklaracje. Najbardziej mnie jednak dziwi to, że autorka książki bądź co bądź o (jakoby) dynamicznych, samodzielnych kobietach nie poszalała z feminatywami, przez co momentami się czułem, jakbym czytał felieton Stefanii Grodzieńskiej sprzed dziesięcioleci (pamiętacie? „Doktor kazała powtórzyć doktor, żeby doktor wstąpiła do doktor, to doktor już doktor powie, czego doktor od doktor potrzebuje – powiedziała instruktor, oddała klucze felczer, zostawiła polecenie dla monter i wyszła ze szpitala”). U Hrycyszyn na porządku dziennym są zdania: „nie znaleźliśmy ciała twojej mechanik […] Oprócz niej brakuje pilot ornitoptera. […] Reszta jest na pokładzie »Gorączki«. Oprócz twojej lekarz”. Rozumiem, że formy typu „kapitanka” czy „mechaniczka” nie są przyjęte (ale, u licha, mamy do czynienia z fantastyką, co szkodziło puścić wodze wyobraźni i stworzyć własne słowa?), ale już pilotka, sterniczka, lekarka, felczerka nie raziłyby ucha i oka żadnego czytelnika.

Wypadek przy pracy?

„Zatopić »Niezatapialną«” to debiut powieściowy Anny Hrycyszyn – wydaje mi się, że przedwczesny i nie do końca dopracowany. Na pewno warto byłoby bardziej pogłębić opis królestwa Palude i jego problemów, podkręcić tempo, a także mniej zdawkowo potraktować postacie drugoplanowe, w tym mojego ulubieńca, intrygującego porucznika de Succombera, który ma zadatki na samodzielnego bohatera dużego formatu. Mam nadzieję, że kiedyś autorka wróci do Palude, by dać nam opowieść dużo bardziej krwistą i zajmującą. Nie wątpię, że jest w stanie to zrobić, bo późniejsze od powieści opowiadanie „Detektyw Fiks i sprawa mechanicznego skafandra” ma wszystkie zalety, których brakuje „Zatopić »Niezatapialną«”: ciekawie przedstawiony świat, w którym zdecydowanie więcej steampunkowych elementów (w powieści właściwie widzimy tylko napęd parowy i kilka osiągnięć „nadmagii”), spójną fabułę, a przede wszystkim znakomitą parę bohaterów, ze szczególnym wskazaniem na Jaśminę Gorol, która bije Nes Rożnowski na głowę intelektem, samodzielnością i niezależnością myślenia. Gdybyż to ona dowodziła „Niezatapialną”…
PS Dla równowagi: Agnes z Dowolnika ma o tej książce dużo lepsze zdanie niż ja.

Anna Hrycyszyn, Zatopić „Niezatapialną”, Genius Creations 2017.

(Odwiedzono 638 razy, 1 razy dziś)

16 komentarzy do “Parostatkiem w piracki rejs… (Anna Hrycyszyn, „Zatopić »Niezatapialną«”)”

  1. Lubię powieści o statkach, ale na wejście na „Niezatapialną” się nie skuszę. :) Zgadzam się, że w dialogach prowadzonych przez marynarzy powinno być trochę wulgaryzmów, jednak zbyt duża liczba tych wulgaryzmów też szkodzi. Od kilku dni czytam „Na Wodach Północy” i cóż, język działa na mnie zniechęcająco.

    Odpowiedz

Odpowiedz

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.